Είναι πολύ εύκολο να χαρακτηρίσει κανείς το Let England Shake σαν ένα ακόμα βαθύτατα πολιτικοποιημένο άλμπουμ. Εξάλλου σε αυτό θα τον βοηθήσει και η ίδια η καλλιτέχνης η οποία αναφέρθηκε στις πολιτικές επιρροές που την οδήγησαν στη δημιουργία του.Αυτό όμως που κανονικά θα πρέπει να τραβήξει την προσοχή μας σε αυτό το άλμπουμ είναι ο μοναδικός τρόπος με τον οποίο η Harvey για μία ακόμη φορά επαναπροσδιορίζει μουσικά τον εαυτό της και ο τρόπος με τον οποίο κάνει ένα ακόμα βήμα πιο μακριά από την ατίθαση μουσική εκείνη persona που μας συστήθηκε στο ξεκίνημα της καριέρας της.
Για μια ακόμη φορά η PJ Harvey εντυπωσιάζει! Δεν κυκλοφορεί ένα άλμπουμ με καθαρά εμπορικό προσανατολισμό,αλλά ένα άλμπουμ που της δίνει την δυνατότητα να μας παρουσιάσει και άλλες πτυχές της πολυσχιδούς προσωπικότητας της. Πειραματίζεται μουσικά,πειραματίζεται φωνητικά και δίνει στο όλο εγχείρημα της μια νέα ποιητική διάσταση ανοίγοντας στον ακροατή νέους ορίζοντες στην αντιμετώπιση της μουσικής της. Ναι δεν είναι η Harvey των σκληρών μελωδιών,δεν είναι το riot girl που ίσως κάποιοι θα θέλαμε να είναι,αλλά είναι η ίδια καλλιτέχνης που καταφέρνει να κάνει τη μουσική της να ακουστεί στην ψυχή μας,είναι ακριβώς το ίδιο πρόσωπο μόνο που για πολλοστή φορά παίζει το "παιχνίδι" με τους δικούς της όρους.
Σημαντικό στοιχείο του Let England Shake είναι η στιχουργική στροφή και προσήλωση της Harvey στην ποίηση. Η ποίηση της ξεφεύγει από το σκληρό και προσωπικό χαρακτήρα που συναντήσαμε στο White Chalk και αποκτά μια μεγαλύτερη ευρύτητα. Γίνεται η ποίηση του καλλιτέχνη/παρατηρητή ο οποίος "ενοχλεί" τον ακροατή του θέτοντας στιχουργικά θέματα που σχετίζονται με τον πόλεμο,τον εθνικισμό τις διαμάχες παγκοσμίως την αποστασιοποίηση του κόσμου από την σύγχρονη πολιτική. Η Harvey μέσα από τους στίχους της ουσιαστικά εκφράζει την ανησυχία και αποτυπώνει όλα αυτά τα οποία έχει ο σύγχρονος "πολιτικός άνθρωπος" για τον κόσμο γύρω του.
Ο δίσκος ξεκινά με ένα Let England Shake του οποίου η αιχμηρή στιχουργική σοκάρει σε σημείο παρεξηγήσεως. Νομίζω ότι ένα “The West’s asleep / Let England shake, weighted down with silent dead. I fear our blood won’t rise again.” είναι αρκετό για να προκαλέσει αίσθηση και γιατί όχι να παρεξηγηθεί σαν ένα ακραία εθνικιστικό σχόλιο. Παρόλα αυτά ο τρόπος με τον οποίο τραγουδά και η μουσική που την συνοδεύει το κάνουν ουσιαστικά ένα μανιφέστο αφύπνισης απομακρύνοντας οποιαδήποτε "σκοτεινή" σκέψη! Το ίδιο αισιόδοξη και αιχμηρή ακούγεται και στο The Last Living Rose,ένα τραγούδι που σίγουρα αξίζει της προσοχής μας.
Ο τρόπος με τον οποίο η Harvey θέλει να περάσει το αντιπολεμικό της μήνυμα είναι τρομερά αντιφατικός. Και πως να μην είναι όταν μας μιλά κατά του πολέμου αναφερόμενη σε πολεμικές συγκρούσεις και όταν φτάνει ακόμα στο σημείο να χρησιμοποιεί στη μουσική της μέχρι και στοιχεία από εμβατήρια (The Glorious Land)! Οι εκπλήξεις δεν σταματούν εδώ βέβαια,καθώς έχουμε και εικόνες από πολεμικές συρράξεις του παρελθόντος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το On Battleship Hill,το οποίο αναφέρεται στην ιστορική εισβολή των συμμάχων στην χερσόνησο της Καλλίπολης το 1915! Βέβαια αυτή η "τακτική" της εξυπηρετεί πλήρως το ρόλο του καλλιτέχνη/παρατηρητή στον οποίο προαναφέρθηκα. Δεν παίρνει σαφή θέση,εκθέτει απλά γεγονότα και μέσα από την στιχουργική της αγγίζει τις ψυχές "συμμάχων" και "αντιπάλων" και κάνει το μήνυμα της ανθεκτικό στη φθορά του χρόνου.
Αν ψάχνετε για στιγμές δόξας σε αυτή την κυκλοφορία τότε σίγουρα πρέπει να ακούσετε το The Words that Maketh Murder! Αυτό το τραγούδι δημιουργήθηκε για να μπει στο πάνθεον των επιτυχιών της PJ Harvey και είναι βέβαιο ότι θα αγαπηθεί από πολλούς. Εξίσου δυνατό,αν και πιο προσωπικό το The Glorious Land,ένα τραγούδι που οδηγεί σε ένα ξέσπασμα συναισθημάτων.Από τα υπόλοιπα τραγούδια που απαρτίζουν το δίσκο ξεχωρίζω σίγουρα τα Written on the Forehead,ένα τραγούδι που με την γαλήνη που αποπνέει η μουσική του σε ταξιδεύει και σε γοητεύει και το The Colour of the Earth που κλείνει τον δίσκο και συγκινεί καθώς είναι μια επίκληση σε έναν νεκρό στρατιώτη (στον συγκινησιακό τόνο βέβαια βοηθούν και τα backing vocals από μια ανδρική χορωδία και τα μέλη της μπάντας που συνοδεύουν την Harvey).
Στα της παραγωγής τα πράγματα είναι στο υψηλό επίπεδο που τα περιμέναμε. Οι John Parrish και Mick Harvey φέρνουν σε πέρας για πολλοστή φορά της αποστολή τους βοηθώντας στη δημιουργία ενός σχεδόν αψεγάδιαστου άλμπουμ.
Τελειώνοντας την ακρόαση του άλμπουμ μένεις με την εξής απορία. Είναι το Let England Shake ένα άλμπουμ αυστηρά Αγγλικό; Μήπως η χρησιμοποίηση της Αγγλίας είναι απλά το όχημα της διάδοσης του μηνύματος της Harvey σε όλο τον κόσμο; Μήπως παίρνει την χώρα της σαν σύμβολο και της προσδίδει μια σχεδόν μεταφυσική ιδιότητα; Αυτά είναι ερωτήματα που μόνο η ίδια η Harvey μπορεί να απαντήσει.Το μόνο βέβαιο είναι ότι μετά από 20 χρόνια καριέρας η Harvey εξακολουθεί να εντυπωσιάζει και να συγκινεί.Πειραματίζεται,επαναπροσδιορίζεται και καταφέρνει να μην χάνει ποτέ την λάμψη και την αυθεντικότητα της! Είναι το Let England Shake ένα διαχρονικό άλμπουμ; Ναι είναι και σίγουρα έχει θέση σε κάθε σοβαρή δισκοθήκη!
Γιώργος Παρδάλης